|
Het fiasco van de Tram Maastricht – Vaals (met fietsroutes) Eén van de projecten waarmee in Zuid-Limburg in het verleden veel belastinggeld is verspild is de stoomtramlijn Maastricht – Vaals. Oorspronkelijk begroot op ca. 1,5 miljoen gulden, kostte dit megalomane prestigeproject de belastingbetaler uiteindelijk 5 miljoen gulden, in die tijd een astronomisch bedrag. In de slechts 13 jaar dat het trammetje functioneerde (van 1925 tot 1938) leverde het ook nog eens een verlies op van bijna f. 600.000,00. Het Bovendien moest het platteland van Zuid-Limburg beter met de hoofdstad Maastricht verbonden worden. Men maakte echter verkeerde keuzes door bijvoorbeeld stoomlocomotieven in plaats van elektrische te kiezen. Stoomtrams waren weliswaar goedkoper dan elektrische trams maar functioneerden in dit heuvelachtige gebied veel slechter. Het plannen maken had bovendien zo lang geduurd (40 jaar) dat stoomtractie in feite al achterhaald was, maar ook door andere oorzaken ging het fout: de ernstige economische crisis aan het eind van de twintiger jaren, het tegenvallend personenvervoer en vooral het tegenvallend goederenvervoer vanuit het industriegebied rond Aken (via Maastricht naar de havens van Antwerpen en Rotterdam). Maar de voornaamste reden van het fiasco van deze tramlijn was de opkomst van het reizigersvervoer via de veel goedkopere autobussen. Dat begon met het vervoer van mijnwerkers naar de Zuid-Limburgse kolenmijnen en later werd ook het gewone personenvervoer door de autobusondernemingen overgenomen. Ook de Limburgse Tramweg Maatschappij (L.T.M.) ging over tot busvervoer en zou dat nog lang onder deze naam voortzetten. Nadat het doek voor de tramlijn Maastricht – Vaals gevallen was werd alle infrastructuur, rails, bielzen en het grote stalen Gulpdalviaduct plus al het rollend materieel opgekocht door de in Maastricht gevestigde schroothandelaar Dotremont. Door het vaak nog in goede staat verkerende rollend materieel door te verkopen vergaarde hij een fortuin, zijn bijnaam werd dan ook al gauw “d’n ieserkeuning” (de ijzerkoning). Het fiasco is door de betrokken politici in de doofpot gestopt en het is daarin gebleven omdat onderzoeksjournalisten toen nog niet zo actief waren of meer aandacht hadden voor de naderende Tweede Wereldoorlog. Kortom ook Zuid-Limburg heeft zijn “Betuwelijn” gekend… Het oude tramstation in Vaals Ik heb voor U vanuit Maastricht een fietsroute uitgezet
die het oorspronkelijke tramtracé naar Vaals zo goed mogelijk volgt. (De
totale afstand heen en terug bedraagt U kunt er ook gemakkelijk een korter gedeelte van fietsen omdat het een “vice versa-route” route is. Klik hier voor de routebeschrijving, hier voor de GPS-track en hier voor de Google Earth/Maps-kaart. Ook heb ik een korte route beschreven met het vertrekpunt vanuit Wittem, deze volgt alleen het oostelijke, geheel vlakke, gedeelte (routebeschrijving, GPS-track en Googlekaart). Lees voor meer informatie over deze tramlijn en zijn interessante geschiedenis het boek uit de serie Historische Routes “Sporen van de tram Maastricht – Vaals” van Frank Jansen (Uitg. Elmar, ISBN: 978 90389 1896 9). In dit boekje zijn ook een 4-tal mooie wandelroutes langs het oorspronkelijke tramtracé uitvoerig beschreven. Raymond Oostwegel, augustus 2010 |
