De Swapfiets

Het kan niemand in Maastricht ontgaan zijn: de steeds maar toenemende aantallen omafietsen met een blauwe voorband. Je ziet ze overal rijden of op straat staan.
Ik heb het hier over de “Swapfiets”, letterlijk de wisselfiets en toch is het geen soort “Wittefietsenplan”. Je moet die Swapfiets namelijk persoonlijk huren.
Het is een slim concept dat opgezet is door twee afgestudeerde studenten aan de TU van Delft.
Het draait allemaal om het moderne woord “ontzorgen”.
Veel studenten, of hun ouders, hebben tegenwoordig geld genoeg en weinig interesse in fietstechniek en al helemaal niet in onderhoud of reparaties.
Daar heeft dit verhuursysteem heel handig op ingespeeld, want studenten waren de eerste doelgroep.
Voor € 12,00 per maand kunnen zij het basismodel huren, dat is “hufterproof”, zonder versnellingen en met een terugtraprem. Alle Swapfietsen zijn voorzien van de “iconische” blauwe voorband en van de innovatieve fietsverlichting “Reelight”. Die werkt zonder batterijen of dynamo maar op inductie (magneetjes tussen de spaken gaan wrijvingsloos langs het vóór- en achterlampje waarin ledlampjes zitten).

€ 12,00 lijkt weinig, zeker in vergelijking met het gewone dagtarief voor een huurfiets, dat is vaak niet veel minder en dus maar voor één dag. Toch kost zo’n fiets op jaarbasis een bedrag waarvoor je ook een prima tweedehandsje kunt kopen, maar ja, dan heb je natuurlijk wel alle zorgen.
En de huurder krijgt voor dat bedrag wel veel terug: de garantie dat je altijd binnen één dag over een functionerende fiets kunt beschikken, mocht er iets kapot gaan of haperen. Deze wisselfiets wordt bezorgd waar je hem (binnen de stadsgrenzen) hebben wil en ook een lekke band wordt ter plekke gratis gerepareerd.
Zelfs te zachte banden worden voor je opgepompt als je dat zelf niet kunt (ja, die mensen bestaan!) of geen fietspomp hebt.

Toch zitter er ook “haken en ogen” aan dit verhuursysteem:
Als je fiets gestolen wordt, ook al is die met de bijgeleverde ketting ergens aan vastgelegd, dan ben je € 40,00 aan eigen risico kwijt. Als je het sleuteltje van die ketting niet kunt tonen kost dat € 100,00 en als je hem even helemaal vergeten was af te sluiten zelfs € 350,00.
Van een gebruiker hoorde ik dat er toch ook een eigen bijdrage op sommige reparaties in rekening gebracht wordt, bijvoorbeeld als het mankement is veroorzaakt “anders dan is te verwachten door normaal gebruik”, een rekbaar begrip natuurlijk.
Ook schade die veroorzaakt is door derden zijn voor rekening van de huurder, als die derde niet is te achterhalen (bijvoorbeeld: je vind je fiets in het rek terug met een krom voorwiel). *)

Maar het beste bewijs dat de Swapfiets in een behoefte voorziet is natuurlijk het overal op straat zichtbare succes. Er rijden er nu al 3600 in Maastricht rond (april 2019).
Voor niet-studenten wordt € 15,00 per maand aan huur in rekening gebracht en de eerste senior op zo‘n fiets heb ik al zien rondrijden.

Met name voor buitenlandse studenten die hier maar beperkte tijd verblijven is het natuurlijk een grote uitkomst. Het voordeel voor Maastricht is dat er in de toekomst waarschijnlijk veel minder weesfietsen op straat zullen achterblijven en dat het aantal fietsers dat ‘s avonds zonder licht rijdt ook flink zal afnamen, want die Reelights op de Swapfietsen werken altijd.

Kijk voor meer informatie ook maar eens op www.swapfiets.nl dan begrijp je waarom die studentenfietsen met hun voorband het straatbeeld blauw gaan kleuren.
Ook een vorm van “meer blauw op straat”…

Raymond Oostwegel
April 2019
_____________________
*) Kijk voor de uitgebreide Algemene voorwaarden op: https://swapfiets.nl/terms/